Rola rodziców w kształtowaniu postawy dziecka wobec aktywności ruchowej
Rozwój ruchowy dziecka w dużej mierze zależy nie tylko od inwencji ruchowej samego dziecka, ale i od środowiska, w jakim ono przebywa. Bardzo duży wpływ na to, w jaki sposób dziecko spędza czas, ma jego środowisko rodzinne.
Dzieci w wieku przedszkolnym w dużej mierze kształtują swoje postawy wobec aktywności fizycznej i sportu. Są to postawy, które czasami zostają na całe życie.
W wieku przedszkolnym rodzice są najbardziej znaczącymi osobami dla dziecka.Są oni dla dziecka bardzo dużym autorytetem, także jeśli chodzi o prowadzony tryb życia.
Ważne jest, by byli oni w domu motorem do podejmowania różnej aktywności fizycznej, aby nie proponowali biernych, ale aktywne metody spędzania czasu. W wieku przedszkolnym dzieci zaczynają się fascynować korzystaniem z takich urządzeń, jak komputer, tablet czy telewizor. Niestety, jest to siedzący sposób spędzania czasu i dlatego istotne jest, aby rodzice zaproponowali jakieś konkurencyjne, atrakcyjne zajęcia. Rodzice mogą proponować dzieciom nowe zabawy, nowe formy aktywności. Dzieci uwielbiają wyzwania. Trzeba pamiętać o tym, że dzieci mają naturalną potrzebę ruchu, więc bardzo chętnie angażują się w to, co im proponują inni. Ważne, by te zabawy były dostosowane do możliwości dzieci. Najlepiej, gdy dorośli wybierają taką zabawę, która jest atrakcyjna nie tylko dla dziecka, ale i dla nich samych. Obserwując rodziców, dziecko wyczuwa ich stosunek emocjonalny do danego zajęcia. Jest to dla niego bardzo pozytywne przeżycie, gdy widzi, że rodzic również świetnie się bawi. Również prezenty, jakie dziecko dostaje od rodziców i innych bliskich osób, wpływają na to, czym dziecko się zajmuje. Dobrze, gdy rodzice dają swojemu dziecku takie prezenty, które będą aktywizować je ruchowo. Piłka, latawiec, skakanka, hula-hop, hulajnoga, frisbee – to przykład takich podarunków. Wspólna zabawa z dzieckiem sprawi, że dziecko chętnie będzie taką aktywność podejmować.
Metody pobudzania aktywności dziecka
Ważne są też nawyki dnia codziennego prezentowane przez osoby najbliższe dziecku. Czy na przykład dziecko widzi, że do sklepu, który jest oddalony kilometr od domu, mimo, że są to drobne zakupy, rodzic jedzie samochodem, zamiast iść na piechotę? Czy na co dzień korzysta z windy albo ruchomych schodów, czy pokonuje wysokość za pomocą nóg?
Dziecko obserwuje także, jakie formy spędzania wolnego czasu rodzic preferuje. Jeżeli jest to siedzenie przed telewizorem, tabletem, komputerem, nie można się dziwić, że i dzieci będą uważać takie spędzanie wolnego czasu za atrakcyjne i właściwe. Nie chodzi o to, by dorośli całkowicie rezygnowali z korzystania z tych urządzeń, ale nie powinny one dominować w codziennym życiu. Oczywiście, dziecko może korzystać z telewizji czy innych urządzeń, ale powinno być to kontrolowane i ograniczone. Bycie widzem jest dla większości dzieci bardzo atrakcyjnym sposobem spędzania wolnego czasu, na dodatek sposobem łatwym i niewymagającym sporego wysiłku intelektualnego i ruchowego. Nadmiar wrażeń wzrokowych i słuchowych obciąża jednak system nerwowy dziecka. Ponadto dzieci uczą się biernego trybu życia. Ich organizmy nie dostają takiej dawki wrażeń ruchowych, jaką powinny otrzymać. Dobrze by było, gdyby rodzice ustanowili niektóre dni tygodnia jako wolne od mediów. A byłoby idealnie, gdyby przygotowali propozycje ciekawych rzeczy do zrobienia w te dni. Także wakacje, święta są takim okresem, gdy można aktywnie spędzać czas i poznawać nowe formy aktywności. Warto proponować dzieciom różne rzeczy, dać im w tym czasie możliwość poznania różnych aktywności. Można dzięki temu dowiedzieć się, jaka forma spędzania czasu sprawia dziecku największą radość. Nie powinno się jednak zmuszać dziecka do takiej aktywności, której ono nie lubi. Ważne jest, by aktywność fizyczna była czymś, co dziecko podejmuje regularnie i co robi z prawdziwą radością.
Agnieszka Kornacka
Artykuł opublikowany w czasopiśmie „Wychowanie w przedszkolu”