Jak przygotować dziecko do zerówki?
Dziecko 6-letnie ma obowiązek chodzić do tzw. zerówki, czyli realizować obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne. W zerówce spotkają się dzieci, które uczęszczają do przedszkola odkąd skończyły trzy lata (możliwe, że wcześniej chodziły także do żłobka) oraz maluchy, które pierwszy raz staną w progach jakiejkolwiek placówki, bo do tej pory opiekowała się nimi mama, babcia, opiekunka. Umiejętność odnalezienia się w grupie, stopień rozwoju emocjonalnego oraz społecznego będą w obu grupach dzieci inne. Odpowiednio wspierane przed dorosłych sześciolatki prędko wyrównają swoje umiejętności. Chodzi tylko o to odpowiednie wsparcie – jeśli rodzice i nauczyciele nakręcają wyścig szczurów, nic dobrego z tego nie wyniknie.
Rozmawiajmy z dzieckiem o tym czego się obawia w związku z nowym miejscem i jeśli to tylko możliwe skorzystajmy z dni otwartych czy oferowanej adaptacji. Oswojenie się
z budynkiem, salą, rozkładem pomieszczeń oraz nowymi paniami i kolegami to połowa sukcesu. Możliwe, że podczas wakacji dziecko podtrzyma kontakt z poznanymi w tym czasie dziećmi i we wrześniu będzie mu już łatwiej.
Korzystajmy z dobrodziejstwa mediów społecznościowych – możemy np. założyć grupę dla rodziców zerówkowiczów i wspólnie „ogarniać” sytuację, albo po prostu umówić się na ognisko czy wyjście z dziećmi do parku. Każda inicjatywa mająca na celu przełamanie lodów jest dobra.
W żadnym wypadku nie należy dziecka straszyć i wciąż podkreślać, że „koniec tego dobrego i teraz to się zacznie”. Zerówka to etap pośredni i czas na przygotowanie się do rutyny panującej w szkołach publicznych. Wykorzystajmy ten czas na podkreślanie walorów nowego sposobu organizacji pracy – podkreślajmy, że cieszy nas fakt, że maluch coraz dłużej potrafi się skupić, że pracuje w grupie/parze/indywidualnie z równą frajdą, że dba o swoje przybory, że umiejętnie komunikuje swoje potrzeby, że jest asertywny… że jest już „dorosły” i da sobie radę.
Co powinien umieć 5 latek w przedszkolu?
W piątym roku życia dziecko powinno częściowo zdobywać umiejętności, które pomogą mu w przygotowaniu do szkoły. W kolejnym roku będzie te umiejętności doskonalił i zdobywał nowe. Oto, co powinien umieć 5-latek w poszczególnych obszarach rozwoju.
Rozwój ruchowy pięciolatka
Pięciolatek powinien:
-
nabywać nowe złożone umiejętności ruchowe, gdy ma taką możliwość (np. taniec, pływanie, jazda na rowerze)
-
potrafić biec w górę po schodach bez trzymania się poręczy
-
skakać na jednej nodze do przodu na dystansie 5 metrów
-
trafić piłką w tarczę kwadratową (o wymiarach 25 cm x 25 cm) z odległości 1 metra, zawieszoną na wysokości klatki piersiowej dziecka
-
trafić małą piłka do kosza z odległości 2-2,5 metra
-
mieć w pełni opanowane czynności samoobsługowe, np. zapinanie i odpinanie guzików
-
tworzyć rysunki tematyczne a rysując uruchamiać nadgarstek
-
wykonywać precyzyjne ruchy dłonią i palcami, np. drzeć papier na kawałki i przyklejać w określonym miejscu
-
mieć prawidłowo ukształtowany chwyt pisarski
-
wycinać nożyczkami różne kształty (np. koło, kwadrat)
-
kolorować kolorowanki dla dzieci bez wychodzenia za linie
-
lepić z plasteliny proste kształty tematyczne.
Percepcja wzrokowa pięciolatka
5-latek powinien:
-
potrafić wskazać brakujący element na obrazku
-
uzupełnić brakujący element w logicznym szeregu
-
wskazać różnice na dwóch podobnych obrazkach
-
narysować trójkąt i inne złożone z figur geometrycznych kształty (np. koło wpisane w kwadrat) według wzoru
-
zapamiętywać układ 4-5 elementów i określić, którego brakuje
-
złożyć prostokąt z dwóch trójkątów, mając na wzór prostokąt
-
z pamięci nawlec na sznur 7 korali o dwóch rożnych kolorach lub kształtach według wcześniej pokazanego wzoru
-
odróżniać i nazwać kilkanaście kolorów.
Percepcja słuchowa pięciolatka
5-latek powinien:
-
rozpoznawać różnorodne dźwięki z najbliższego otoczenia i potrafić określić ich źródło
-
określać natężenie dźwięków i tonację: głośne, ciche, wysokie, niskie
-
rozpoznawać dźwięki prostych instrumentów, np. bębenek, cymbałki, trójkąt
-
odtwarzać krótki 4-5 elementowy układ dźwięków, np. 2 stuknięcia, przerwa, 1 stuknięcie, przerwa, 3 stuknięcia
-
przedstawiać zasłyszany rytm za pomocą symboli, np. ustawia klocki w takiej odległości od siebie, aby zilustrować układ rytmiczny
-
dobierać rym do podanego wyrazu
-
powtarzać ze słuchu ciąg 4-5 liczb oraz kilkuwyrazowe zdanie
-
dzielić wyrazy na sylaby i składać wyrazy z podanych sylab
-
rozpoznawać głoski na początku i na końcu wyrazu
-
dobierać obrazki, których nazwy zaczynają się lub kończą tą samą głoską
-
recytować z pamięci.
Rozwój mowy pięciolatka
Pięciolatek powinien:
-
wymawiać już wszystkie głoski (jeżeli nie wymawia jeszcze głoski r wymaga pomocy logopedycznej)
-
budować krótkie logiczne wypowiedzi, np. opowiadać, co zdarzyło się wcześniej, co będzie potem
-
zauważać wieloznaczność wyrazów, rozumieć znaczenie niektórych związków frazeologicznych
-
dostrzegać podobieństwo w brzmieniu wyrazów lub ich cząstek, tworzyć rymy
-
zadawać dużo pytań
-
opisywać obrazki o bardziej złożonej treści: wymieniać czynności osób, proste relacje przestrzenne (np. pod krzesłem schował się kotek), próbować nadawać tytuł obrazkom.
Umiejętności matematyczne pięciolatka
Pięciolatek powinien:
-
klasyfikować obiekty wg położenia, wyglądu, przeznaczenia
-
tworzyć krótkie 3-elementowe szeregi obrazków połączonych logicznie (np. pani, konewka, kwiat)
-
tworzyć kolekcje przedmiotów z obiektem centralnym, np. lalka – sukienka, buciki, kapelusik
-
rozróżniać liczenie błędne od prawidłowego, wymienić wiele kolejnych liczebników
-
wskazać, w którym zbiorze jest więcej elementów, rozumieć pojęcie „tyle samo”.
Orientacja w schemacie ciała i przestrzeni pięciolatka
Pięciolatek powinien:
-
znać określenia dotyczące stronności swojego ciała (może jeszcze się mylić w pokazywaniu, która strona jest lewa, a która prawa)
-
rozumieć określenia mówiące o położeniu przedmiotów w przestrzeni w stosunku do własnego ciała (np. na prawo, na lewo, naprzeciw, za, pod, obok
-
ustalać wynik dodawania lub odejmowania, licząc obiekty
-
wiedzieć, że ostatni wymieniony liczebnik określa wynik dodawania lub odejmowania.
Rozwój emocjonalno-społeczny pięciolatka
5-latek powinien:
-
myć twarz i zęby bez pomocy, ubierać się samodzielnie
-
brać udział w grach z elementami współzawodnictwa
-
używać w odpowiednich sytuacjach zwrotów grzecznościowych typu: proszę, dziękuję, przepraszam
-
mieć ulubionego kolegę/koleżankę
-
wykonać złożone polecenia (trzyetapowe)
-
słuchać, gdy mówi ktoś inny
-
nie płakać podczas rozstania z rodzicami;
-
opanowywać agresję i gniew, przynajmniej częściowo.
U pięciolatków pojawia się też pełna zdolność do zabaw tematycznych, a zabawa staje rozbudowana i zorganizowana w ciąg zdarzeń.
Źródło: „Diagnoza i wspomaganie rozwoju psychoruchowego dziecka w wieku przedszkolnym” K. Skarbek,