MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ PRAW DZIECKA

„Dzieci swoje prawa mają, ich rodzice je kochają.

Czy są duże czy też małe, wszystkie mają swoje zdanie.

Mają prawo do zabawy, oraz swoje własne sprawy.

Nie bij! Nie krzycz! Nie poniżaj! Zawsze kochaj! Nie ubliżaj!

Służ pomocą, dobrą radą - dziecka uśmiech Twą zapłatą.

Troszcz się o nie cały czas, niech z radością patrzy na świat.”

Roksana Kuźniarska, lat 10

 

Każdemu dziecku, niezależnie od koloru skóry, wyznania czy pochodzenia, przysługują takie same prawa - prawa dziecka. Najważniejszym dokumentem dotyczącym praw dziecka jest Konwencja o prawach dziecka uchwalona w 1989 roku przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych i ratyfikowana przez Polskę w 1991 roku.

Polska może poszczycić się bogatą tradycją związaną z promowaniem praw dziecka, począwszy od postaci Janusza Korczaka, cenionego na świecie działacza na rzecz godnego traktowania dzieci, po Ludwika Rajchmana, pomysłodawcę stworzenia międzynarodowej organizacji działającej na rzecz dzieci - UNICEF. Polska była również inicjatorem powstania Konwencji o prawach dziecka, gdyż przedłożyła Komisji Praw Człowieka ONZ jej pierwszy projekt.

O tym, jak ważne są w naszym kraju prawa dziecka świadczy również fakt, iż zostały one uwzględnione w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej.

Dziecko powinno znać swoje prawa, rozumieć je i świadomie z nich korzystać. Państwo powinno traktować dziecko podmiotowo i bezwzględnie przestrzegać przysługujących mu praw.

Upowszechnianie wiedzy o prawach dziecka nie jest wymierzone przeciwko rodzicom. Zarówno rodzice, opiekunowie jak i nauczyciele powinni mieć świadomość, że prawa dziecka nie kolidują z prawami dorosłych, lecz się uzupełniają.

Zapisy zawarte w Konwencji o prawach dziecka są podstawą działalności UNICEF, który podejmuje starania, aby stanowiły one kanon zasad etycznych i standardów międzynarodowych postępowania wobec dzieci.

Jakie prawa mają dzieci (wg Konwencji o Prawach Dziecka)

Prawa cywilne i wolności osobiste, umożliwiające rozwój dziecka: 

• prawo do życia i rozwoju;

• prawo do tożsamości i identyczności (prawo do nazwiska, imienia, obywatelstwa, wiedzy o własnym pochodzeniu);

• prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania;

• prawo do wyrażania własnych poglądów i występowania w sprawach jego dotyczących w postępowaniu administracyjnym i sądowym;

• prawo do wychowywania w rodzinie i kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi;

• prawo do wolności od przemocy fizycznej lub psychicznej, wyzysku, nadużyć seksualnych i wszelkiego okrucieństwa;

• prawo do godności i szacunku;

• prawo do nietykalności osobistej.

Prawa socjalne:

• prawo do odpowiedniego standardu życia;

• prawo do ochrony życia;

• prawo do zabezpieczenia socjalnego;

• prawo do opieki zdrowotnej,

• prawo do wypoczynku i czasu wolnego.

Prawa ekonomiczne:

• prawo do nauki;

• prawo do ochrony pracy podejmowanej w ramach wakacyjnego zarobku lub w ramach nauki. 

Prawa kulturalne:

• prawo do korzystania z dóbr kultury;

• prawo do informacji;

• prawo do znajomości swoich praw.

Prawa polityczne lub publiczne – dzięki nim dziecko może uczestniczyć w życiu państwa:

• prawo do stowarzyszania się i zgromadzeń w celach pokojowych;

• prawo do wyrażania swoich poglądów.

 

Dorota Kurant

(Na podstawie źródeł internetowych)